اجزاء بوستر پمپ

• الکتروپمپ مجموعه الکتروموتور سه فاز یا تک فاز 50 یا 60 هرتز، واسطه و پمپ سانتریفیوژ افقی یا عمودی طبقاتی، در زیر نمای برش خورده یک پمپ سانتریفیوژ استیل عمودی طبقاتی Grundfos بهمراه الکتروموتور و واسطه نشان داده شده است.

• شاسی از جنس فولاد گالوانیزه میباشد بطوریکه مجموعه الکتروپمپ ها می توانند براحتی روی آن سوار شوند. این شاسی طوری ساخته می شود که از ارتعاش و سر و صدا جلوگیری کند.
• منبع دیافراگمی (Expansion tank) معمولا بصورت دیافراگمی هستند بطوریکه آب تحت فشار وارد دیافراگم لاستیکی شده و از طرف دیگر هوای درون مخزن با فشار معمولا 2 تا 2.5 بار قرار دارد که متراکم شده و ایمپالس آب درون سیستم را جذب میکند. این تانک ها بهنگام وصل و قطع شدن بوستر پمپ ضربه آب درون لوله را جذب می کنند. بهتر است هر 6 ماه فشار هوای درون مخزن بازبینی شود. حجم تانک های انبساط از روی دبی Q و فشار cut in پرشر سوئیچ تعیین می شود. تا حجم منبع 450 لیتری از نمودار های زیر استفاده می کنیم. این حجم باید بگونه ای طراحی شود که به هنگام خاموش شدن بوستر پمپ فشار آب را پشت لوله ها تامین نماید.

• تابلو برق بوستر پمپ
• کلکتور ورودی
• کلکتور خروجی
• اتصالات

حتی در صورت استفاده از بهترین اجزا و برندها، انتخاب اولیه، مونتاژ نهایی مجموعه، در صورتی که محاسبه بوستر پمپ آبرسانی، محاسبه بوستر پمپ آتش نشانی تنظیمات plc و راه اندازی سیستم به درستی صورت نگیرد هر کدام می تواند باعث عدم عملکرد مناسب بوستر پمپ گردد.

به همان اندازه که بوستر پمپ باعث کاهش مصرف انرژی، کاهش هزینه تعمیرات و نگهداری می شود، انتخاب غیر اصولی و لحاظ نکردن استاندارد های لازم باعث افزایش مصرف انرژی، افزایش هزینه تعمیرات و نگهداری و عدم رضایت و آسایش مصرف کنندگان خواهد شد. حساسیت بیش از حد مصرف کننده به قیمت نهایی این محصول از جمله عواملی است که همواره باعث عدم تامین نیاز مصرف کننده می شود.

مدار فرمان بوستر پمپ

در سیستم کنترل یک بوستر پمپ، مدار فرمان بوستر پمپ و نقشه تابلو برق بوستر پمپ جزو بخش های بسیار با اهمیت می باشند. نقشه مدار فرمان بوستر پمپ به طور مستقیم با کارایی، استهلاک اجزای تابلو برق بوستر پمپ و میزان مصرف انرژی در ارتباط است. مدار فرمان بوستر پمپ آبرسانی با مدار فرمان بوستر پمپ آتشنشانی کاملا متفاوت بوده و این موضوع به دلیل تفاوت در نحوه آبدهی این دو نوع بوستر پمپ می باشد.

همچنین مدار فرمان بوستر پمپ آبرسانی خود به دو دسته مدار فرمان بوستر پمپ آبرسانی دور ثابت و مدار فرمان بوستر پمپ آبرسانی دور متغیر تقسیم می شود. پر واضح است که مدار فرمان بوستر پمپ دور ثابت ساده تر از مدار فرمان بوستر پمپ دور متغیر بوده و تمام کنترل ها توسط اینورتر (اینورتر چیست) یا PLC صادر می شود.

نقشه تابلو برق مدار فرمان بوستر پمپ آتش نشانی مشابه بوستر پمپ آبرسانی دور ثابت بوده و به دو دسته الکترونیکی و الکترومکانیکی تقسیم می شود. همچنین لازم به ذکر است در زمان نشتی و یا کم فشار شدن که به دبی کمتری نیاز است برای تامین فشار در سیستم بوستر پمپ آتش نشانی از جوکی پمپ استفاده می شود.

جوکی پمپ چیست؟

با توجه به اینکه پمپ های آتش نشانی در زمان شروع به کار انرژی زیادی صرف می کنند و در اثر استارت های زیاد مستهلک خواهند شد برای بهبود عملکرد پمپ آتش نشانی از الکتروپمپ های کوچکتر با فشار برابر با پمپ اصلی و دبی کمتر استفاده می شود. این پمپ های کوچک در صورت وجود نشتی و مصرف بسیار کم وارد مدار می شوند و هنگامی که نیاز به دبی بیشتر احساس شود پمپ آتش نشانی اصلی شروع به کار می کند. به این نوع پمپ های کوچک پمپ کمکی، پمپ یدکی، جاکی پمپ یا جوکی پمپ (Jockey Pump) گفته می شود.

کاربرد بوستر پمپ

• آبیاری قطره ای و باران مصنوعی در سیستم کشاورزی
• آبیاری مزارع بزرگ
• آبرسانی مجتمع مسکونی، ساختمان ها، شهر و شهرک ها، بیمارستان و فرودگاه ها
• سیستم اطفاء حریق و آتش نشانی
• آبرسانی هتل ها و کارخانه ها و مراکز صنعتی

سیستم آتش نشانی

برای بررسی سیستم آتش نشانی و به کارگیری تجهیزات آتش نشانی صنعتی یک پروژه ابتدا بایستی به دستورالعمل سازمان آتش نشانی در مورد سیستم های اعلام و اطفا حریق توجه نمود. زمانی که پروژه جهت ثبت دستور نقشه به شهرداری می رود یک دستورالعمل که شامل کلیات پروژه می باشد به پروژه تعلق می گیرد که تعدادی از بندهای آن مربوط به سیستم اطفا و اعلام حریق می باشد. برای مثال اینکه کل ساختمان باید اسپرینکلر داشته باشد و یا اینکه تنها قستمی از آن نیاز به اسپرینکلر دارد. همچنین لزوم وجود فایرباکس را تعیین می نماید. بنابراین هنگام نوشتن گزارش فاز یک بایستی این دستورالعمل را از کارفرما درخواست کنید.

در قدم اول برای نوشتن این بخش لازم است که در مورد انواع خاموش کننده ها و مزایا و معایب هریک توضیح دهید و با توجه به کاربری پروژه بهترین سیستم را به کارفرما پیشنهاد دهید. سپس در مورد انواع سیستم های تر و خشک و لزوم آنها و همچنین سیستم اسپرنیکلر و انواع آنها (بالازن یا پایین زن) توضیحاتی را اضافه نمایید. اگر ارتفاع سقف کاذب از 80 سانتیمتر بیشتر باشد بایستی جهت اطفا حریق داخل سقف کاذب نیز سیستم اسپرینکلر پیش بینی شود.

از انجا که جهت سیستم آتشنشانی وجود منبع الزامی می باشد بایستی بابت ذخیره آب جهت دو فایر باکس معادل 100gpm به مدت 15 دقیقه و اگر پروژه فول اسپرینکلر باشد بایستی جهت 20 تا سی درصد کل اسپرینکلرها به مدت 15 دقیقه ذخیره آب پیش بینی نمود؟ ایا روابط گفته شده برای همه ی پروژه ها صدق می کند؟ ایا اطلاع دارید اعدادی که در بسیاری از پروژه ها چشم بسته و روتین با انها سروکار دارند از کدام منبع استخراج می گردد؟ 

برای اندازه گیری تعداد آنها لازم است چیدمان اسپرینکلرها را انجام داده تا بتوانید به درستی حجم منبع را پیش بینی نمایید.

آیا جداول از پیش تعیین شده حهت سایزینگ لوله های اسپرینکلر برای همه ی پروژه ها صدق می کند؟ ایا این مهم باعث نمی گردد سایزینگ ابتدای خط زیاد گردد؟ آیا نرم افزاری جهت محاسبه سایزینگ اسپرینکلر وجود دارد؟ اگر به هردلیلی امکان یخ زدگی اب درون لوله ها محقق گردد چه راهکاری باید صورت گیرد ایا کارفرما توان پرداخت خواهد داشت؟ 

قدم بعدی بررسی لزوم ایجاد فشار مثبت در راه پله می باشد. درصورتی که راه پله دارای پنجره و یا در رو به بیرون باشد نیازی به کانال هوای تازه نیست. در غیر اینصورت بایستی کانال کشی هوای تازه جهت ایجاد فشار مثبت پیش بینی گردد تا هنگام ایجاد حریق دود به بیرون هدایت گردد. بنابراین مدیریت دود در پروژه دارای اهمیت زیادی می باشد. شما بایستی تمهیداتی جهت خروج دود از ساختمان در هنگام حریق و جلوگیری از نفوذ دود به سایر طبقات بیاندیشید.

توجه: در صورت اجرای پروژه در شهرک بایستی از خط هیدرانت شهرک جهت سیستم آتشنشانی محوطه استفاده نمود.

اصولا هیدرانت ها از نظر شکل ظاهری و فشار کارکرد با یکدیگر تفاوتی دارند؟ ایا آین تفاوت تاثیری دز سایزینگ لوله ها خواهد داشت؟

در نهایت بایستی محل شیر دوقلو، مسیر لوله های افقی، محل رایزرها، محل فایرباکس ها و محل اسپرینکلرها روی نقشه مشخص گردد.

طراحی و محاسبه بوستر پمپ آتش نشانی

برای ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ بوستر ﭘﻤﭗ ﺁﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺪ ﻭ ﺩﺑﯽ ﺑﻮﺳﺘﺮ ﭘﻤﭗ ﺁﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﯽ ﻧﯿﺎﺯ ﺩﺍﺭﯾﻢ.

• دبی

ﺩﺑﯽ ﯾﮏ ﺟﻌﺒﻪ ﺁﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﯽ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﮐﺎﺭ ﻣﻌﺎﺩﻝ 50gpm ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺟﻌﺒﻪ ﻫﺎﯼ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺩﺑﯽ ﭘﻤﭗ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ:

gpm = 50 × n

ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎﻻ‌ n ﺿﺮﯾﺐ ﻫﻤﺰﻣﺎﻧﯽ ﺟﻌﺒﻪ ﻫﺎﯼ ﺁﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ. ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﻮﺳﺘﺮ ﭘﻤﭗ ﻫﺎﻱ ﺁﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻧﻮﻉ ﻭﺳﺎﻳﻞ ﺍﻃﻔﺎﻱ ﺣﺮﻳﻖ ﺁﺑﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ N.F.P.A ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻫﺎﻱ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺟﻌﺒﻪ ﺁﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﻮﺳﺘﺮﭘﻤﭗ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﻣﺼﺮﻑ 50 ﮔﺎﻟﻦ ﺁﺏ ﺩﺭ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﺟﻌﺒﻪ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺟﻌﺒﻪ ﺁﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺩ. ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻣﺎﻛﻦ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻫﻴﺪﺭﺍﻧﺖ ﺁﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﻮﺳﺘﺮﭘﻤﭗ 500 ﮔﺎﻟﻦ ﺩﺭ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ.

• ﻫﺪ

در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﻮﺳﺘﺮ ﭘﻤﭗ ﺁﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﯽ، هد ﺍﺯ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺯﯾﺮ به دست می آید:

Pt =  P1 +   P2 +   P3

ﺍﻓﺖ ﻣﺴﯿﺮ:

P1= 1.5 × L × 0.04

L: ﻃﻮﻝ ﻣﺴﯿﺮ ﺭﻓﺖ ﺍﺯ ﺩﻫﺎﻧﻪ ﺑﻮﺳﺘﺮ ﭘﻤﭗ ﺗﺎ ﺑﺎﻻ‌ﺗﺮﯾﻦ ﺟﻌﺒﻪ ﺁﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﯽ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﺘﺮ

ﻓﺸﺎﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﯿﺎﺯ ﺩﺭ ﺳﺮ ﺷﻠﻨﮓ ﺑﺎﻻ‌ﺗﺮﯾﻦ ﺟﻌﺒﻪ P2= 42 m.H2O

P3 =ﺍﺭﺗﻔﺎﻉ ﻋﻤﻮﺩﯼ ﺑﺎﻻ‌ﺗﺮﯾﻦ ﺟﻌﺒﻪ ﺍﺯ ﺩﻫﺎﻧﻪ ﺑﻮﺳﺘﺮ پمپ بر حسب متر

ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺣﺠﻢ ﻣﺨﺰﻥ ﺫﺧﯿﺮﻩ ﺁﺏ ﺁﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﯽ ﮐﺎﻓﯿﺴﺖ ﻋﺪﺩ ﺩﺑﯽ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﻤﭗ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﺪﺩ 30 ﺿﺮﺏ ﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎ ﺣﺠم مخزن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﺎﻟﻦ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﯾﺪ.

نحوه انتخاب بوستر پمپ

محاسبه سایز کلکتور های مکش و رانش بوستر پمپ با استفاده از سایز دهانه مکش و رانش هر یک از پمپ ها:

تعداد پمپ های بوستر n است. در واقع یک مجموعه بوستر n خط. پمپ ها موازی هستند بنابراین دبی مجموع کلکتور مکش یا رانش برابر مجموع دبی هر یک از پمپ ها است. Q=Q1+Q2+⋯+Qn

از آنجائیکه Q=AV که A سطح مقطع اتصالات و V سرعت جریان درون لوله هاست:  AV=A1V1+A2 V2+⋯+AnVn   

با فرض سرعت جریان یکسان درون اتصالات و کلکتورها: A=A1+A2+⋯+An

از A=(πd^2)/4  که d قطر دهانه مکش یا رانش و D قطر کلکتور مکش یا رانش است: D^2=d1^2+d2^2+⋯+dn^2

مثال: بوستر پمپ آتشنشانی 3 خط با دو پمپ با دهانه مکش 4 اینچ و یک پمپ با دهانه مکش 1.5 اینچ مفروض است. مطلوب است اندازه کلکتور ورودی یا مکش؟ D^2=4^2+4^2+1.5^2

"D=5.85" => D=6

مثال: بوستر دو خط با پمپ های عمودی طبقاتی لوارا مدل 5SV13 مفروض است. مطلوب است سایز کلکتور رانش؟

DN32 mm یا 1.25 اینچ دهانه رانش هر پمپ است. D^2=2*1.25^2=>D=2”=50 mm

اندازه کلکتور دهش با رنج بالاتر 2 اینچ انتخاب می شود.

در ویدئوی زیر کاربرد سافت استارتر را مشاهده می نمایید.

راه­ اندازهای نرم ادوات الکترونیک قدرتی هستند که به منظور راه ­اندازی نرم، کاهش جریان راه­ اندازی و افزایش گشتاور راه­ اندازی موتورهای الکتریکی AC بکار می روند. درایوها در محدوده­ ی توانی وسیعی از 0.18kW تا 850kW و در سطوح مختلف ولتاژ از 208V تا 11kV تولید می­شوند. بیشترین کاربرد سافت استارترها در سطوح ولتاژ 400V و 690V می­باشد.

راه­ اندازهای نرم (Soft Starter)

همانطور که از نامشان پیداست با کاهش بار و گشتاور موتورهای الکتریکی AC سبب کاهش جریان راه ­اندازی می­شود. سافت استارترها به دو منظور کاهش استرس­های مکانیکی موتور و شفت و کاهش جریان راه ­اندازی (کاهش استرس­ های الکترودینامیکی کابل) به طور وسیع در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند.

تعداد راه­ اندازی بالاتر

سافت استارترها به موتورها کمک می­کنند که تعداد راه­ اندازی بالاتری در یک زمان مشخص داشته باشند. قابلیت اطمینان بالا در کنترل و حفاظت موتورها، نصب و بهره ­برداری آسان و بهره ­وری بالا از مزایای این راه ­اندازها می­باشند. بسته به نیاز پروژه پروتکل های ارتباطی و کنترلی در آن­ها تعبیه شده است. این درایوها برای کاربردهای متفاوت در صنایع گوناگون و با درجه های حفاظت (IP) متنوع طراحی می­شوند.

ویدئوی زیر برگرفته از کانال REALPARS می باشد.

سافت استارتر یکی از انواع تجهیزات صنعتی است. سافت استارتر در لغت به معنای راه اندازی نرم می‌باشد. راه اندازی نرم به معنای این است که موتور به تدریج و با آهستگی به دور اسمی خود برسد.

الکتروموتورها در زمان راه اندازی ولتاژی ما بین 6 تا 8 برابر ولتاژ نامی مصرف می‌کنند که این عمل سبب راه اندازی آن‌ها با تنش‌ها و ضربات الکتریکی و مکانیکی فراوانی می‌شود که رفته رفته موجبات استهلاک آن را فراهم می‌کند. وظیفه ی سافت استارتر همان طور که از نامش پیداست، راه اندازی نرم و آهسته الکتروموتور است. به این صورت که با محدود کردن ولتاژ مانع از کشیدن ولتاژ بیش از حد از منبع می‌شود و در نتیجه راه اندازی نرم را به همراه دارد.

مشخصات فنی سافت استارتر

انواع سافت استارتر موجود در بازار را می‌توان به سه مدل آنالوگ بدون حفاظت، آنالوگ با حفاظت و دیجیتال تقسیم کرد.

سافت استارتر‌ها دارای معایب و مزایایی هستند. سافت استار دارای مزایایی همچون کاهش افزایش طول عمر و استحکام موتور‌ها و پمپ‌ها، جریان و گشتاور مکانیکی بالا در هنگام راه اندازی، افزایش قابیلت اطمینان، کاهش تنش و استرس بر تجهیزات انتقال و کوپلینگ‌ها، کار در دمای بالا، نگهداری، کارکرد و برنامه ریزی آسان، کاهش هزینه‌ها، سیم کشی ساده و ... می‌باشد. از معایب آن هم می‌توان عدم امکان سرعت تغییر موتور، عدم امکان تغییر جهت موتور، عدم امکان افزایش سرعت موتور و ... را نام برد.

کاربری‌های سافت استارتر

سافت استارتر در صنعت مورد استفاده فراوانی قرار می‌گیرد. ازجمله این کاربری‌ها می‌توان به پمپ‌ها، میکسرها، آسیاب‌ها، سنگ شکن‌ها، کانوایرها، فن‌ها، مخلوط کن‌ها، پودرکننده‌ها، پله‌های متحرک، بلوورها، اگزوسترها، خرد کن‌ها و... اشاره کرد.

تفاوت سافت استارتر و درایو

همانطور که پیش تر اشاره کردیم سافت استارتر وظیفه ی راه اندازی نرم یک موتور را به عهده دارد. تفاوت سافت استارتر و درایو در این است که درایو علاوه بر راه اندازی نرم مزایایی همچون کنترل کردن دور الکتروموتور، تغییر جهت و سرعت، افزایش استحکام و مقاومت، کاهش مصرف انرژی و ... دارا می‌باشد.

برای راه اندازی موتورهای روتور قفسه ای دو روش سافت استارتر‌ها و درایوها از بهترین روشها هستند. اما کجا باید از چه روشی استفاده کرد؟

اینکه چرا بایستی انتخاب درستی داشته باشیم از دو جهت  اهمیت است:

1. ابتدا اینکه ما نیازهای متنوعی از نظر فنی در صنعت داریم که می‌بایست انتخاب تجهیزات درستی جهت رفع آنها داشته باشیم
2. مورد دوم که مهم است بحث هزینه‌هاست. به طور مثال هزینه سافت استارتر و یک درایو در برخی موارد بسیار زیاد است و انتخاب درست در این حالت خیلی مهم به نظر میرسد.

ما انتخاب بین این دو تجهیز را به صورت موردی عنوان می‌کینم که اگر به هر یک از این موارد برخورد کردید انتخاب درست تری داشته باشید.

• مورد اول- اگر می‌خواهید موتور  با بار کامل راه اندازی شود سافت استارتر اصلا گزینه مناسبی نیست. زیرا در سافت استارتر موتور با ولتاژ کامل راه اندازی نمی‌شود در نتیجه گشتاور راه اندازی موتور کاهش خواهد یافت. مثلا در دستگاه‌های سنگ شکن که موتور باید با گشتاور زیادی راه اندازی شود و یا در بالابرها که نیاز به گشتاور راه اندازی دارند نمی‌توان از سافت استارتر استفاده کرد.
• مورد دوم- اگر موتور سه فازی داریدکه بسته به شرایط مرتب آن را روشن و خاموش می‌کنید، نه سافت استارتر مقرون به صرفه است و نه درایو و بهتر است از همان روشهای راه اندازی مستقیم یا ستاره مثلث استفاده شود. در واقع در این حالت ویژه گشتاور یا سرعت یا تغییر هر یک نیاز نیست و فقط روشن و خاموش شدن موتور در زمانهای مشخص مورد نیاز است. موردی که فقط اینجا وجود دارد انتخاب درست کلاس موتور از نظر سیکل کاری است.
• مورد سوم- اگر برای موتور سه فاز تغییر سرعتهای زیاد و یا سرعتهای بالا نیاز است مسلما درایو بهترین و تنها گزینه خواهد بود. به طور نمونه در صنایع ریسندگی و چله کشی که کشیدن نخ‌ها و چرخاندن قرقره‌ها جهت جمع کردن نخ مورد نظر است باید سرعت معقول جمع کردن توسط درایو تعیین شود.
• مورد چهارم- اگر به راه اندازی موتور سه فاز به صورت ملایم و در یک بازه زمانی مشخص و با گشتاوری حدود 50 درصد گشتاور بار کامل نیاز است بهترین گزینه سافت استارتر خواهد بود. مثلا برای نوارهای نقاله‌ها به خصوص زمانی که بر روی نوار نقاله اقلام حساس به لرزش شدید وجود دارد بهترین گزینه سافت استارتر است.
• نکته اینکه از درایو هم می‌توان در این مورد استفاده کرد و استارت‌ها و استاپهای نرمی به موتور داد ولی باید دید در توان خاصی از موتور مورد استفاده مقرون به صرفه است؟
• مورد پنجم- در مواردی که می‌خواهیم درصدی صرفه جویی در مصرف انرژی داشته باشیم (کاربردهایی مثل پمپ‌ها و فن‌های سانتریفوژ) بهترین گزینه درایو خواهد بود.

نکات ایمنی در استفاده از سافت استارتر

• همیشه قبل از تماس با قسمت‌های برق دار سافت استارتر برق ورودی به آن را قطع نمایید.
• حداقل 3 دقیقه منتظر بمانید تا ولتاژ ذخیره شده در برخی از قسمت‌های برق دار و خازن‌های موجود در آنها خالی شود.
• برق ورودی به سافت استارتر بایستی زمین شده باشد (نوع برق ورودی Y باشد).
• فیوز مورد استفاده در ورودی سافت سارتر از نوع فیوز‌های نیمه ‌هادی با سرعت قطع بالا انتخاب شود.
• برای اینکه  از موتور در برابر جریان به‌ درستی حفاظت کند، نباید جریان موتور کمتر از 30 درصد جریان سافت استارتر باشد.
• برای ارت نمودن بدنه سافت استارتر از سیم ارت مجزا استفاده نمایید.
• تمامی قسمت‌های بردهای الکترونیکی و تجهیزات آن‌ها به الکتریسیته ساکن حساس هستند. بدون استفاده از دستبند مناسب ارت با این قسمت‌ها هرگز تماس برقرار نکنید.
• اندازه کابل ارت مورد استفاده برای سافت استارتر با توجه به جدول سایزینگ کابل ارت بر حسب نوع سافت استارتر انتخاب شود. کابل ارت را به شین ارت یا به چاه ارت با مقاومت کمتراز 10 اهم وصل نمایید.
• از کابل نول برای اهداف ارت استفاده نکنید. از یک کابل مجزا برای این کار استفاده شود.
• ارت سافت استارتر را با تجهیزاتی که با جریان‌های بالا (موتورهای ولتاژ بالا، دستگاه‌های جوشکاری و غیره) کار می‌کنند، مشترک نکنید.
• در صورتی که بیشتر از یک سافت استارتر استفاده می‌شود، ارت آن‌ها باید مطابق استاندارد انجام شود.
• همیشه بدنه موتور را ارت نمایید. موتور را در تابلویی که سافت استارتر در آن قرار دارد ارت نمایید.
• سیم خروجی سافت استارتر به موتور بایستی از کابل ورودی، کابل‌های سیگنال و کنترل مجزا شود.

سافت استارتر را به دو روش زیر می‌توان استفاده نمود

اتصال سه سیمه استاندارد

 در این حالت از الکتروموتور سه سیم خارج می‌شود که مستقیماً به خروجی سافت استارتر U،V،W وصل می‌شوند و جریان عبوری از سافت استارتر معادل جریان الکتروموتور می‌باشد. در صورت اتصال سه سیمه سافت استارتر، مقدار پارامتر 150 باید صفر انتخاب شود. (0=P150)

اتصال 6 سیمه مثلثی

در این نوع اتصال از الکتروموتور شش سیم خارج می‌شود و جریان عبوری از سافت استارتر1/1. 3 برابر جریان الکتروموتور می‌باشد که برای کاهش هزینه‌ها و استفاده از سافت استارتر توان پایین تر برای الکتروموتور‌های توان بالا استفاده می‌شود. در این حالت باید اختلاف قیمت حاصل از هزینه کابل و کابل کشی و کاهش قیمت حاصل از انتخاب سافت استارتر توان پایین محاسبه و بررسی شود و در صورت مقرون به صرفه بودن می‌توان از این روش استفاده کرد. در صورت بستن سافت استارتر به صورت اتصال 6 سیمه مقدار پارامتر 150 باید یک انتخاب شود. (1=P150)

 فرمان‌های ورودی و خروجی در سافت استارتر

سافت استارتر دارای 5 تیپ کانکتور می‌باشد که به نام‌های X1E – X1D – X1C – X1B – X1A نام گذاری شده است.

1. کانکتورX1A- این کانکتور شامل ترمینال‌های 1، 2 و PE می‌شود و برای تغذیه برد الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای تغذیه این قسمت نیاز به ولتاژ متناوب بین 110  تا 230 ولت می‌باشد.
2. کانکتور X1B- این کانکتور ترمینال‌های شماره 3 تا 17 را شامل می‌شود و دارای 5 ورودی ایزول دیجیتال و یک ورودی PTC و دو خروجی آنالوگ می‌باشد.
3. کانکتور X1C- این کانکتور شامل ترمینال‌های شماره 3 تا 17 بوده و دارای سه رله می‌باشد. رله ی اول و دوم رله ای با یک کنتاکت نرمالی باز می‌باشند و به ترتیب ترمینال‌های 18-19 و 20-21 را به خود اختصاص داده‌اند. ولی رله سوم یک رله با دو کنتاکت باز و بسته می‌باشد که ترمینال 23 تغذیه (مشترک) و ترمینالهای 22 و 24 آن به ترتیب نرمالی باز و نرمالی بسته می‌باشند.
4. کانکتور X1D- این کانکتور شامل ترمینال‌های شماره 25 تا 32 بوده و دارای 4 ورودی می‌باشد که به سیستم داخلی سافت استارتر ارتباط دارد.
5. کانکتور X1E- این کانکتور شامل ترمینال‌های شماره 33 و 34 بوده و برای تغذیه فن داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع مدل‌های کنترلی سافت استارتر

شیب ولتاژ(voltage ramp)-(0=P202)

ولتاژ به صورت شیب دار به موتور داده می‌شود و در این حالت هیچ فیدبکی از ولتاژ و جریان گرفته نمی‌شود. تنظیم پارامترها و برنامه ریزی سافت استارتر در این رابطه کنترلی به آسانی صورت می‌گیرد.

حد جریان (current limit)-(1=P202)

 جریان کشیده شده از سافت استارتر در هنگام راه اندازی موتور توسط مقدار ماکزیمم تعیین شده، محدود می‌شود. در این روش تنظیم پارامترها و برنامه‌ریزی سافت استارتر به آسانی صورت می‌گیرد.

کنترل پمپ(pump control)-(2=P202)

روش کنترل بهینه می‌باشد و گشتاور مورد نیاز برای راه اندازی آرام پمپ‌ها را ارائه می‌دهد. اگر خطایی در حین استارت موتور مشخص شود، تمام اتصالات سافت استارتر به برق ورودی و موتور را بررسی نمایید. همچنین سطح ولتاژ برق ورودی فیوزها و کلید‌های حفاظتی واقع در مدار برق ورودی به سافت استارتر را چک کنید.

کنترل گشتاور ( torque control )-(3=P202)

با استفاده از الگوریتم کنترل گشتاور جهت راه اندازی مناسب بارها مورد استفاده قرار می‌گیرد. کنترل گشتاور به سه صورت با یک نقطه تنظیم، با دو نقطه تنظیم و سه نقطه تنظیم انجام می‌شود.

گشتاور ثابت (constat)-(1=125&P120)

گشتاور خطی (linear)-(2=125 & P120)

گشتاور مربع (square)-(3=125&P120)

برای این روش کنترلی امکان چهار حالت زیر وجود دارد:

1. بار با گشتاور راه اندازی بالا
2. بار با گشتاور ثابت و منحنی سرعت S
3. بار با گشتاور درجه 2 و منحنی سرعت خطی
4. بار به صورت درجه 2 و گشتاور راه اندازی بالا

شیب جریان(current ramp)-(4=P202)

در این روش کنترلی علاوه بر محدود بودن جریان ماکزیمم در حین راه اندازی، مقادیر ابتدایی و انتهایی جریان نیز قابل تنظیم می‌باشند.

برندهای سافت استارتر

از انواع برندهای سافت استارتر می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• سافت استارتر ایموترون سوئد
• سافت استارتر دانفوس دانمارک
• سافت استارتر فن اکسین نیوزیلند
• سافت استارتر ABB
• سافت استارتر زیمنس

اصول کار سافت استارتر در هنگام راه اندازی الکتروموتور

به دو شکل زیر توجه کنید در شکل نخست دیاگرام مداری یک سافت استارتر آورده شده است و شکل موجهای تولید شده حاصل از عملکرد سافت استارتر در شکل زیر آمده است. با استفاده از شش عدد SCR که به صورت پشت به پشت متصل شده اند. سافت استارتر قادر به تنظیم ولتاژ اعمال شده به موتور در هنگام راه اندازی از صفر ولت تا ولتاژ نامی خط تغذیه است. فیدبک تامین شده از موتور به مدار، کنترل زوایای آتش کردن SCR را به منظور تثبیت و پایدار سازی موتور در حین شتاب گیری، انجام می‌دهد. توجه به نکات زیر می‌تواند مفید واقع شود.

1. بر خلاف VFD (درایو فرکانس متغیر) در سافت استارتر فرکانس تغییر پیدا نمی‌کند.
2. در سافت استارتر فقط ولتاژ و جریان تغییر می‌یابند.

مشخصه‌های عملکردی سافت استارتر و منحنی‌ها کمک می‌کنند درک رفتار سافت استارتر راحت تر گردیده و بتوان رفتار آن را با ادوات مشابه مقایسه کرد. در شکل زیر دو منحنی مشخصه جریان-سرعت و گشتاور-سرعت برای دو حالت استفاده از سافت استارتر در زمان راه اندازی و عدم استفاده از آن (راه اندازی با ولتاژ خط) آورده شده است. همان طور که ملاحظه می‌گردد سافت استارتر در لحظه راه اندازی جریان راه اندازی را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش می‌دهد و در سوی دیگر گشتاور نیز کاهش می‌یابد و از این رو شاید استفاده از آن در بارهایی که نیاز به گشتاور راه اندازی قابل توجهی دارند امکان پذیر نباشد.

امکانات و ویژگیهای سافت استارتر

• را ه اندازی و توقف نرم
• استارت پالسی (ضربه)
• کنترل شیبهای جریان
• کنترل مشخصه پمپ
• فیدبک انکودر/تاکو
• کنترل و تنظیم مشخصه‌های توقف/راه اندازی برای بارهای متغیر

که در ادامه هر کدام از ویژگیها و مشخصات ذکر شده تشریح می‌گردد.

مشخصه راه اندازی نرم

مطابق منحنی‌های زیر و تنظیمات سافت استارتر می‌توان موتور را به آرامی با ولتاژ 10 تا 50 درصد ولتاژ نامی آن راه اندازی کرد. شیب زمان افزایش ولتاژ تا مقدار نامی آن را می‌توان از 1-30 ثانیه تنظیم کرد.

مشخصه راه اندازی ضربه ای در هنگامی مورد استفاده قرار می‌گیرد که به گشتاور راه اندازی قابل توجهی نیاز باشد. در این حالت یک پالس ولتاژ با 80% ولتاژ نامی اعمال می‌شود. طول پهنای پالس بین صفر تا 2 ثانیه متغیر است.

مشخصه توقف نرم کنترل کننده با یک شیب رفته رفته ولتاژ موتور را کاهش داده و در نتیجه گشتاور و جریان نیز کاهش می‌یابد. و بر اثر آن سرعت موتور کاهش یافته و متوقف می‌شود. این عمل اغلب در بارهای با اینرسی زیاد استفاده می‌شود در این بارها توقف ناگهانی ممکن است باعث خسارت به محصول یا سیستم گردد. زمان توقف قابل تنظیم 1-30 ثانیه است.

• باعث جلوگیری از کاویتاسیون و چکش کاری بر روی پمپ‌ها می‌شود
• از واژگونی اجسام بر روی کانوایرها جلوگیری می‌کند.

مشخصه محدود کنندگی جریان

شیر توپی یا بال ولو یا شیر گازی یک مدل از انواع شیر می باشد که با گردش 90 درجه یا ربع گردش که در جهت مستقیم حرکت سیال است. بال ولو دارای یک قطعه رابند که حرکت دورانی دارد و شامل یک توپ کامل و یا نیمه کامل است.

این توپ هنگامی که می چرخد مسیر سیال را باز و یا بسته ( صفر / یک ) می کند و برای تنظیم جریان استفاده نمی شود. این شیرها به دلیل اطمینان بالا و نوع آب بندی مناسبی که دارند گزینه بسیار مناسبی برای گازها می باشند این شیر دارای مجرای ورودی و خروجی در مرکز آن می باشد. جنس بدنه شیر توپی معمولا از فولاد ساخته می شود و می توان جهت افزایش دوام بیشتر در مقابل خوردگی با آلیاژ نیکل پوشش شوند.تولید کنندگان بال ولو (شیر توپی) را به صورت فلنج دار، ساکتی و لب جوشی در کلاس های 150،300،600،900،1500،2500 تولید می کنند و در بازار خرید شیر توپی با برندهای ایرانی و خارجی موجود می باشد.

مدل‌های متفاوت در طراحی بدنه شیر توپی

در ویدئوی زیر انواع مدل‌های طراحی بدنه شیر توپی را مشاهده می نمایید که می توان به انواع شیر توپی یک تیکه، شیر توپی دو و سه تیکه، شیر توپی Trunnion Mounted، شیرتوپی با بدنه تمام جوشی و شیر توپی Top Entry Body اشاره کرد.

شیر توپی (بال ولو) Ball Valve چیست؟

شیر توپی یا بال ولو یا شیر گازی یک مدل از انواع شیر می باشد که با گردش 90 درجه یا ربع گردش که در جهت مستقیم حرکت سیال است. شیربال ولو دارای یک قطعه راهبند که حرکت دورانی دارد و شامل یک توپ کامل و یا نیمه کامل است.

این توپ هنگامی که می چرخد مسیر سیال را باز و یا بسته ( صفر / یک ) می کند و برای تنظیم جریان استفاده نمی شود. این شیرها به دلیل اطمینان بالا و نوع آب بندی مناسبی که دارند گزینه بسیار مناسبی برای گازها می باشند این شیر دارای مجرای ورودی و خروجی در مرکز آن می باشد. جنس بدنه شیر توپی معمولا از فولاد ساخته می شود و می توان جهت افزایش دوام بیشتر در مقابل خوردگی با آلیاژ نیکل پوشش شوند.تولید کنندگان بال ولو (شیر توپی) را به صورت فلنج دار، ساکتی و لب جوشی در کلاس های 150،300،600،900،1500،2500 تولید می کنند و در بازار خرید شیر توپی با برندهای ایرانی و خارجی موجود می باشد.

 

شیر توپی (بال ولو) Ball Valve چیست؟

شیر توپی یا بال ولو یا شیر گازی یک مدل از انواع شیر می باشد که با گردش 90 درجه یا ربع گردش که در جهت مستقیم حرکت سیال است شیربال ولو دارای یک قطعه رابند که حرکت دورانی دارد و شامل یک توپ کامل و یا نیمه کامل است.

این توپ هنگامی که می چرخد مسیر سیال را باز و یا بسته ( صفر / یک ) می کند و برای تنظیم جریان استفاده نمی شود. این شیرها به دلیل اطمینان بالا و نوع آب بندی مناسبی که دارند گزینه بسیار مناسبی برای گازها می باشند این شیر دارای مجرای ورودی و خروجی در مرکز آن می باشد. جنس بدنه شیر توپی معمولا از فولاد ساخته می شود و می توان جهت افزایش دوام بیشتر در مقابل خوردگی با آلیاژ نیکل پوشش شوند.تولید کنندگان بال ولو (شیر توپی) را به صورت فلنج دار، ساکتی و لب جوشی در کلاس های 150،300،600،900،1500،2500 تولید می کنند و در بازار خرید شیر توپی با برندهای ایرانی و خارجی موجود می باشد.

مزایای شیر توپی Ball Valve

• قیمت نسبتا ارزان آن نسبت به دیگر شیرها
• هزینه نگهداری پایین (تعمیر شیر توپی یا تعمیر بال ولو )
• عملکرد سریع با ربع دور باز و بسته شدن
• کم حجم
• عدم نیاز به روانکار
• آب بندی غیر قابل نفوذ

معایب شیر توپی Ball Valve

• قدرت محدود کنندگی در شیرتوپی و قدیمی محدود است
• به دلیل ضربات ناشی از جریان دارای سرعت بالا ، سریعا فرسایش می یابد.

اجزای ساختار شیر توپی

جنس توپی

توپ ها معمولا فلزی هستند و بدنه آنها نیز فلزی است به همراه نشیمنی که از مواد آلوستومر (Elastomer)  ساخته می شود البته توپ های پلاستیکی نیز به ندرت استفاده می شود

انواع بال ولو (شیر توپی) ball valve

شیر توپی یا شیر گازی به روش های مختلف دسته بندی می شوند:

• تقسیم بندی شیر گازی از نظر نوع ساختمان
• ورود از بالا  Tap Body
• اجزا از بالا به پایین شیر توپی intro up to down ball valve
• بدنه چند تکه Split Body

از مزایای این شیرها می توان به تعمیر، نگهداری و بازرسی آسان اشاره نمود . این شیرها به دلیل دو و سه تیکه بودن به راحتی مورد بازرسی در خطوط قرار می گیرند و در صورت نیاز به تعویض قطعه می توان آن را عوض کرد

ورود از پایین End Entry

تمام جوش Welded Body

شیرها ی جوشی مناسب سیالات سمی است و طراحی ساختار آن باعث عدم نشتی در طول شیر می باشد. این شیرها در موردی همچون خطوط دریایی و خطوطی که در داخل خاک عبور می کنند استفاده می شود .

شیر توپی تمام جوش welded ball valve

پرکاربردترین تیپ از انواع شیر توپی بصورت دو راهه (ورودی وخروجی در مسیر طولی و مستقیم) که اجازه می دهد جریان بصورت خطی و بدون آشفتگی و تلاطم از ورودی به خروجی جریان یابد و نیز در شیر توپی سه و چهارراهه ورود و عبور جریان بصورت ترکیبی در امتدادهای 90 درجه میسر می سازد . بصورت کلی و عمومی شیر توپی از لحاظ تیپ بندی بدنه در چند مدل وجود دارند.

شیرها از نظر نوع شکل گوی

شیر توپی فلوتینگ بال ولو  Floating Ball Valve

در این نوع شیرها، توپی یا بال فقط از سمت بالا مهار شده و توپی می‌تواند توسط جریان سیال کمی در مسیر جریان بازی کند. این نوع شیرها برای فشارهای کاری پایین‌تر طراحی می‌شوند.

بال ولو ترنیون  Trunnion Mounted Ball Valve

در این نوع نصب، توپی از بالا و پایین مقید شده و فقط قادر به دوران است. دو عدد حلقه با شیارهایی که درون آنها تفلون جهت آب‌بندی قرار دارد-که به آن سیت-رینگ می‌گویند.

در دو طرف توپی قرار دارند که توسط فنرهایی که در پشت این سیت رینگها هستند به بال فشرده می‌شوند. این نوع شیرها مناسب فشارهای کاری بالاتر بوده و معمولاً قابلیت double block and bleed دارند. به این معنا که شیر در دو سمت بال کاملاً مستقل آب بند بوده و اگر هر سمتی از خط دارای فشار باشد جریان معکوس نمی‌تواند شکل بگیرد. سوراخ کوچکی در وسط شیر به نام «پورت درین یا تخلیه» وجود دارد که می‌توان از ان شیر را تخلیه کرد یا در اصطلاح bleed  گرفت.

Rising Stem Ball valve

3 دسته بندی شیر توپی از نظر شکل توپ و مجرا (bore)

Full Port/Full Bore Type  فول بور

در مدل   Full Bore، قطر داخلی بور به صورت تقریبی برابر با قطر خط می باشد. در این نوع از شیرها، مجرا و توپی در حالت باز ، کاملا به اندازه قطر داخلی لوله متصل به دو سر شیر می باشد. این نوع از مقطع باعث کاهش ساییدگی و اصطکاک و افت فشار در طول مسیر می گردد. میزان افت فشار در حالت  Full بسیار کم می باشد در این نوع شیر توپی هیچگونه محدودیت در عبور جریان سیال وجود ندارد.

Reduced Bore Valves

در مدل Reduced Bore ،  قطر بور یا مجرای داخلی به اندازه یک یا دو سایز کوچک تر از خط اصلی است. این نوع شیر توپی باعث ایجاد محدودیت در عبور جریان از مقطع مجرای کروی می گردد. عمدتا در این نوع شیر, تلفات انرژی بالاست.

V-Port Ball Valve

این نوع شیر توپی دارای یک مجرای V شکل تحت زوایای مختلف دارد. این نوع از شیر توپی به عنوان شیرهای کنترلی در خطوطی که سرعت جریان باید کنترل گردد مورد استفاده می باشند. در شیر توپی معمولی عامل مسدود کننده یک گوی کامل می باشد اما در شیر های V Ball این عامل یک نیم گوی با لبهV شکل می باشد. شیرهای توپی معمولی، باید برای عمل قطع و وصل جریان به کار بروند در صورتی که شیر های V Ball برای تنظیم دبی جریان نیز به استفاده می شوند.

جنس سیت Seat در شیر توپی:

مهم ترین و اصلی ترین ماده استفاده شده برای آب بندی درون شیر توپی، PTFE می باشد. این ماده دارای ضریب اصطکاک بسیار پایین، قابلیت تحمل دمای بالا و همچنین خاصیت آب بندی بسیار مناسبی می باشد. قابل ذکر است که هرچه جنس سیت شیر، سخت تر می شود میزان قابلیت آن کاهش می یابد.

تفاوت شیر توپی فولادی با شیر توپی استیل چیست؟

به طور معمول در شیر توپی استنلس استیل تمامی اجزا ازجمله بدنه ، دسته و توپی از جنس استنلس استیل می باشد ولی ممکن است جنس اجزای داخی وبدنه باهم متفاوت باشد.در شیر توپی استنلس استیل بازه تحمل دمایی در کلاس های مختلف یکسان و حدود400 درجه فارنهایت و بازه تحمل فشاری متناسب با افزایش کلاس کاری افزایش می یابد.

تفاوت شیر استیل با شیر فولادی  stainless steel ball valve تفاوت شیر توپی استیل با شیر فولادی  stainless steel ball valve

تفاوت اصلی بین شیر توپی فولادی وشیر استنلس استیل در جنس بدنه وکاربرد آنها می باشد .آلیاژ استنلس استیل شامل آهن به همراه مقادیری مختلفی از کربن، سیلیکون و منگنز و حداقل 10.5%کروم می باشد .

کروم افزوده شده در سطح فلز لایه ای از اکسید را ایجاد کرده که مانع از هر گونه خوردگی می گردد و با افزایش مقدار کروم مقاومت در برابر خوردگی افزایش می یابد.

همچنین برخی از گرید های استنلس استیل شامل عناصر نیکل و مولیبدن می باشند که خاصیت شکل پذیری و افزایش مقاومت بیشتر در برابر خوردگی را به آلیاژ می بخشند.

شیر توپی دسته فلزی

شیر توپی دسته فلزی ، جایگزین بسیار مناسب شیر توپی فلزی می باشد. قیمت مناسب، کیفیت بالا و فراوانی توزیع، این محصول را رقیب نمونه های فلزی کرده است.

جنس بدنه شامل مواد زیر می باشد، اما فقط به یکی از جنس ها محدود نمی شود و برای استحکام ، جلوگیری از خوردگی و یا زنگ زدگی این مواد را به نسبت های متفاوت و بر اساس نوع کاربرد آنها با یکدیگر اضافه می کنند

اجزا متریال ساختاری شیر توپی

جنس بدنه شامل مواد زیر می باشد، اما فقط به یکی از جنس ها محدود نمی شود:

• استنلیس استیل
• برنج
• برنز
• کروم
• تیتانیوم
• پی وی سی PVC
• CPVC
• PFA

شش پارامتر مناسب برای انتخاب شیر valve

• مقدار دما و فشار
• تعداد مجراها Port
• سایز شیر
• جنس بدنه شیر
• نوع دو سر انتهای شیر
• ساختار داخلی آن

کاربرد شیر توپی در صنایع مختلف

• سیستم های آب و فاضلاب
• کشتی ها
• صنایع شیمیایی
• صنایع اطفا حریق
• صنایع خودروساز
• صنایع پلاستیک
• صنایع نساجی
• صنایع فلزی
• صنایع دارویی

استاندارد بال ولو  ball valve

استاندارد مجموعه‌ای از قوانین مکتوب است که دولت ها و سازمان های بین المللی برای ایجاد درک مشترک و متقابل تولیدات و به عنوان ابزاری برای تسهیل ارتباطات، اندازه‌گیری و تجارت به کار می‌رود. به طور خلاصه برخی از استاندارد های متداول برای طراحی شیرهای صنعتی و بال ولو به شرح ذیل می باشد

استاندارد  API Spec 6D

 API Spec 6D  مقررات طراحی، تولید، مونتاژ ، تست و ارائه اسناد شیر توپی  Ball Valve، شیرهای دروازه‌ای Gate Valve، شیرهای یک‌طرفه  Check Valve و شیرهای سماوری Plug Valve را برای استفاده در خطوط لوله برای صنایع نفت و گاز طبیعی تعیین می‌کند

استاندارد  API 598

این استاندارد بازرسی، تست، تست‌های تکمیلی و مقررات تست فشار برای نشیمن‌گاه‌های انعطاف‌پذیر، نشیمن‌گاه‌های فلزی و غیر فلزی (مثل سرامیک) برای انواع شیرهای دروازه‌ای Gate Valve، شیرهای بشقابی  Globe Valve، شیرهای سماوری Plug Valve، شیر توپی Ball Valve، شیرهای یک طرفه Check Valve و شیرهای پروانه‌ای  Butterfly Valve را پوشش می‌دهد

API 608  برای شیر توپی فلزی با کلاس های فشاری زیر اعمال می‌شود :

• اندکانکشن‌های فلنجی در کلاس‌های فشاری 150,300,600
• اندکانکشن‌های جوشی در کلاس‌های فشاری 150,300,600
• اندکانکشن‌های سوکتی در کلاس‌های فشاری 150,300,600,800
• اندکانکشن‌های رزوه‌ای در کلاس‌های فشاری 150,300,600,800

شیر توپی گازی پلی اتیلن

ساختمان شیر توپی گازی پلی اتیلن همانند بقیه شیرهای Ball valve دیگر می باشد با این تفاوت که این محصول به دوطرف جوش تولید می گردد.در هر دو سر شیر یک مفتول فلزی وجود دارد که با گرم شدن مفتول ها به وسیله دستگاه جوش الکتروفیوژن لوله پلی اتیلن به شیر توپی جوش می خورد.وظیفه شیر توپی گازی پلی اتیلن off و on کردن گاز درون خط می باشد.

شیر توپی برنجی یا شیر گازی

این نوع از شیر توپی در ایران به شیر­های گازی معروف می باشند. ساختمان بسیار ساده و کاربردهای فراوان آن­ها باعث شده تا بسیاری از کارخانه­های دنیا به تولید این نوع از شیرها بپردازند. این نوع از شیرها درواقع در دسته شیرآلات ربع گرد قرار می گیرند. هدف اصلی آن­ها قطع و وصل جریان می باشد. در شیر های گازی یک توپ در بدنه اصلی شیر و بر سر راه سیال قرار دارد که مسیر سیال را باز یا مسدود می کند.

شیرهای گازی عملکرد بسیار سریعی دارند و باز و بسته کردن آن­ها بسیار راحت می باشد. این نوع از شیرها یکپارچه ساخته شده و نیازی به تعمیر، نگه داری و یا روانکاری ندارند. قیمت ارزان آن­ها باعث شده که استفاده از شیرهای گازی در صنایع تاسیساتی بسیار رایج و پرکاربرد شود.

ساختمان هوشمند

ساختمان های هوشمند به واسطه دارابودن سیستم ها و امکانات زیر به ساختمان های هوشمند معروفند:

1. سیستم های گرمایش و سرمایش (HVAC)
2. سیستم های روشنایی و نورپردازی
3. سیستم های ایمنی اعلان و اطفاء حریق
4. سیستم های امنیتی (Security) و حفاظتی
5. سیستم های مخابرات
6. سیستم های صوتی و تصویری
7. سیستم های رفاهی (پرده الکترونیکی، تجهیزات تهیه و گرمایش غذا و سیستم های دفع زباله و ...)

به منظور نیل به اهداف فوق، لازم است در سیستم های زیر تغییرات مناسبی صورت پذیرد:

1. سیستم سیم کشی ها و کابل کشیها
2. سیستم های گرمایشی و سرمایشی
3. سیستم های آسانسور و سایر سیستم‌های مشابه مانند شوتینگ
4. سیستم های امنیتی و کنترل دسترسی و سرویس‌های صوت و تصویر و حفظ اطلاعات امنیتی
5. تابلوهای برق
6. سیستم های روشنایی
7. سیستم مدیریت ساختمان و کنترل آن

شماتیک یک ساختمان هوشمند در شکل زیر نمایش داده شده است.

فرآیند هوشمند سازی ساختمان

اهداف زیر در فرآیند هوشمند سازی ساختمان در نظر گرفته شده و برای آن برنامه ریزی می شود.

• تولید ساختمانهایی که از سیستم یکپارچه بهره‌مند بوده و صرفه جوئی انرژی 30 تا 50 درصدی
• کاهش زمان لازم برای احداث ساختمان
• کاهش ضایعات ایجاد شده در اثر ساختمان سازی
• توسعه و افزایش پارامترهای سودمند در ساختمان سازی
• ایجاد امکان استفاده از محصولات جدید و بهتر درساختمانها و ایجاد فرصت تولید آنها برای سازندگان
• نوآوری و اجرای پویا و استفاده از تکنولوژی های صرفه جویی انرژی
• افزایش راندمان و کارایی ساختمان از نظر کاربردی و ایمنی

اجرای فرآیند بر دو محور اصلی متمرکز می شود: الف) انرژی ب) کیفیت محصولات و مصالح. به منظور نیل به اهداف، سیستم های کنترلی پیشرفته که استراتژی آن استفاده از همه روش های کنترلی است بکار گرفته می شود. این روش ها عبارتند از کنترل محلی، کنترل مستقیم و کنترل توزیع شده. اعمال روشهای کنترلی برای سازندگان مزایایی نظیر کاهش هزینه ساخت، افزایش تولید و توسعه آن، امتیازات رقابتی قابل توجه، افزایش میزان کارآیی ساختمان در کاربری های مختلف و کاهش ریسک تعهدات و مسائل حقوقی را در بر دارد. همچنین برای مصرف کنندگان افزایش کیفیت با افزایش اندک هزینه، افزایش تناسب و آسایش و کارایی، کاهش هزینه های جاری و بازگشت سرمایه را در پی خواهد داشت

استراتژی یکپارچه سازی ساختمان و صنعت ساختمان در موارد زیر خلاصه میشوند:

• بکار بردن سازه های پیشرفته، سبک و مقاوم با ارزش بهینه
• یکپارچه سازی سیستم های ایزولاسیون رطوبتی و حرارتی
• ساده سازی سیستم های گرمایشی و سرمایشی
• بازیابی حرارت و جلوگیری از تلفات بــا پنجره های پیشرفته و سایر تجهیزات ساختمانی
• استفاده از حداکثر دانش Cogeneration
• ایجاد و استفاده حداکثر از سیستم های پایدار

معیارهای برجسته مورد نظر برای یک ساختمان هوشمند را به صورت زیر پیشنهـــاد می نمائیم:

• یکپارچه سازی سیستم های گرمایشی، سرمایشی، آب گرم کن و....
• میزان نشتی هوا را در کانال های تهویه و تبرید و گرمایشی و .... را به حداقل برسانیم
• شدت روشنایی کنترل شده
• تهویه به صورت متناوب و پیوسته و تحت فرمان سیستم کنترل
• هماهنگی بین طراحان و کارفرمایان جهت وضع قوانین و ضمانت اجرایی